Speel-o-theek de Flierefluit in de spotlights
Speel-o-theek de Flierefluit vierde vorig jaar haar 30 jarig bestaan. Een goede gelegenheid om eens terug te gaan naar 30 jaar geleden én het te hebben over de speel-o-theek van vandaag de dag. Dit doen we samen met Jetty Lise, zij is al jarenlang vrijwilligster bij de Flierefluit.
Jetty was 30 jaar geleden zijdelinks al wat betrokken bij de aftrap van de speel-o-theek. ‘Eerst werd er een enquête in het dorp gehouden, of er wel belangstelling voor was,’ vertelt Jetty. Bij deze enquête werd er ook meteen gepolst of inwoners vrijwilliger zouden willen worden bij de speelotheek.
Dat was dus de start. Er bleek voldoende draagvlak te zijn voor de speel-o-theek én de bemensing hiervan. Er werden beleidsplannen gemaakt en subsidies geregeld bij de gemeente; ‘toen zijn ze echt op gaan starten. Er was een hele feestelijke opening waar ik ook bij aanwezig was,’ vertelt Jetty. Even later begon ze zelf als vrijwilliger en trad later nog in bij het bestuur.
Locaties, soorten speelgoed en uitleensysteem Speel-o-theek de Flierefluit vestigde zich bij de start in de bibliotheek, tijdens haar openingstijden. Toen de school in Haulerwijk werd gebouwd, in 2006, verhuisde de Flierefluit hiernaartoe.
Er moest van alles georganiseerd worden bij de start van de speel-o-theek. ‘Wat voor speelgoed moest er gekocht worden? Er moesten bijvoorbeeld kasten komen, en een systeem voor de uitleen,’ legt Jetty uit. In het begin gebeurde alles op papier, later werd hier een computersysteempje voor gemaakt. ‘En nu loggen we gewoon gemakkelijk via Scala in op ons systeem,’ lacht Jetty. Deze systemen zijn in de loop der jaren meer en meer uitgebreid en worden gebruikt door verschillende speel-o-theken.
Grootste verschillen
In 30 jaar verandert er ontzettend veel. Wat zijn de grootste verschillen bij de speel-o-theek ten aanzien van haar start? ’30 jaar geleden zeiden we dat we geen speelgoed met batterijen wilden. En nu hebben we veel speelgoed mét batterijen. Hetzelfde met houten speelgoed en plastic speelgoed, dat is ook veranderd. Je ontkomt er ook niet aan,’ vertelt Jetty. Wel proberen ze duurzame oplossingen te bedenken voor deze verschillen. ‘We gebruiken alleen maar oplaadbare batterijen, vanaf het begin al.’
Nog een verschil zijn de vrijwilligers. Toen Jetty begon was ze zelf net moeder en draaide ze vooral met andere moeders. ‘En zo pasten we ook makkelijk op elkaars kinderen,’ zegt Jetty. Nu zijn de vrijwilligers die overdag draaien vaak ouder, rond de 50 en 60 jaar oud. In de avond staan er nog wel enkele jonge moeders. ‘Het is nog steeds leuk om te doen, maar het vergrijst wel wat,’ constateert Jetty.
Geen luxe én nog wel van deze tijd
“Wat een luxe, speelgoed lenen”, een uitspraak die wel eens bij Jetty voorbij is gekomen. Bij de speel-o-theek proberen ze dit altijd te tackelen. ‘Het gaat erom dat kinderen eens iets anders hebben, wat je nu niet per se hoeft te kopen. Het stimuleert het spelen,’ begint Jetty, ‘als je je eigen speelgoed hebt en niet iets anders ontdekt als kind, blijf je ermee spelen en vindt je het daarna niet meer leuk genoeg. Kinderen vinden het geweldig, de speel-o-theek.’
Maar is een speel-o-theek nog wel van deze tijd? Jetty denkt even na. ‘Ik denk dat mensen het heel vaak niet zien. Maar als je erbij betrokken bent, dan zie je de meerwaarde er zeker van. Ik zie bijvoorbeeld ook jonge moeders langskomen die vroeger als kind hier speelgoed hebben geleend.’ Ondertussen is Jetty ook oma geworden en komt ze regelmatig bij de Flierefluit om speelgoed te lenen. ‘Ze verheugen zich er op. Dan vragen ze me of ik ook wat nieuws bij de speel-o-theek heb gehaald.’
Er zitten ook zeker positieve dingen aan de speel-o-theek, legt Jetty uit. ‘Tegenwoordig kun je makkelijk online speelgoed kopen, maar je moet het ook weer kwijt thuis. Op Marktplaats is het bijvoorbeeld wel lekker goedkoop, maar alsnog blijf je wel met alles zitten. Hier wissel je het speelgoed gewoon af, dat scheelt ruimte in huis. Daarnaast is het goed voor het kind om te kunnen ontdekken wat ze leuk vinden om mee te spelen, zonder dat het te veel geld kost en ruimte thuis inneemt,’ vervolgt Jetty.
Controleren, educatief en stimuleren
Jetty legt graag uit hoe ze te werk gaan bij de Flierefluit! ‘We controleren altijd of iets compleet wordt teruggebracht. Als je dan een doos Playmobil of Lego hebt, is dat soms wel wat werk. Maar het is belangrijk, want anders wordt het spelen veel minder leuk. Daarnaast zijn sommige kleine onderdelen wel essentieel.’
Ook vindt de Flierefluit het belangrijk dat de ouders mee kunnen doen. ‘Er zijn ook spelletjes voor kinderen vanaf anderhalf jaar. Alleen ga je er wel zelf als ouder bij zitten. Je praat meer over het spelletje en wat het doet. Zo stimuleren we ouders ook om samen met het kind te spelen, dat is toch wel het opstapje,’ legt Jetty uit terwijl ze in de grote map met al het speelgoed bladert.
De vrijwilligers van de Flierefluit proberen ouders erop te attenderen dat de speel-o-theek er is en hoe goed dit is voor zowel kind als ouder. Daarnaast is er ook een nauwe band met de school in Haulerwijk, waar de speel-o-theek is gevestigd. ‘Er is goed en fijn contact met de meesters en juffen, alle groepen hebben ook een abonnement.’ Jetty vertelt dat er soms ook kinderen uit de klas langskomen om speelgoed te halen. ‘Dan mogen ze iets van de juf ophalen en zijn ze helemaal enthousiast, dat is hartstikke leuk om te zien!’
Wat krijg je ervoor terug?
Voor Jetty zijn de behaalde mijlpalen van 10, 20 en 30 jaar wel aardige hoogtepunten. Maar ook blijft het contact met de moeders en kinderen ieder keer leuk. ‘Dat zijn natuurlijk geen grote hoogtepunten, maar wel wat ik er nog steeds zo leuk aan vind.’
Voldoening, waardering en gezelligheid; dat zijn drie dingen die dit werk opleveren voor Jetty. ‘Je komt veel mensen tegen, spreekt met iedereen even. De sfeer hier is erg fijn en het onderlinge contact met de vrijwilligers is ook erg gezellig. Het is een leuke plek om als vrijwilliger aan te schuiven.’
Jetty was 30 jaar geleden zijdelinks al wat betrokken bij de aftrap van de speel-o-theek. ‘Eerst werd er een enquête in het dorp gehouden, of er wel belangstelling voor was,’ vertelt Jetty. Bij deze enquête werd er ook meteen gepolst of inwoners vrijwilliger zouden willen worden bij de speelotheek.
Dat was dus de start. Er bleek voldoende draagvlak te zijn voor de speel-o-theek én de bemensing hiervan. Er werden beleidsplannen gemaakt en subsidies geregeld bij de gemeente; ‘toen zijn ze echt op gaan starten. Er was een hele feestelijke opening waar ik ook bij aanwezig was,’ vertelt Jetty. Even later begon ze zelf als vrijwilliger en trad later nog in bij het bestuur.
Locaties, soorten speelgoed en uitleensysteem Speel-o-theek de Flierefluit vestigde zich bij de start in de bibliotheek, tijdens haar openingstijden. Toen de school in Haulerwijk werd gebouwd, in 2006, verhuisde de Flierefluit hiernaartoe.
Er moest van alles georganiseerd worden bij de start van de speel-o-theek. ‘Wat voor speelgoed moest er gekocht worden? Er moesten bijvoorbeeld kasten komen, en een systeem voor de uitleen,’ legt Jetty uit. In het begin gebeurde alles op papier, later werd hier een computersysteempje voor gemaakt. ‘En nu loggen we gewoon gemakkelijk via Scala in op ons systeem,’ lacht Jetty. Deze systemen zijn in de loop der jaren meer en meer uitgebreid en worden gebruikt door verschillende speel-o-theken.
Grootste verschillen
In 30 jaar verandert er ontzettend veel. Wat zijn de grootste verschillen bij de speel-o-theek ten aanzien van haar start? ’30 jaar geleden zeiden we dat we geen speelgoed met batterijen wilden. En nu hebben we veel speelgoed mét batterijen. Hetzelfde met houten speelgoed en plastic speelgoed, dat is ook veranderd. Je ontkomt er ook niet aan,’ vertelt Jetty. Wel proberen ze duurzame oplossingen te bedenken voor deze verschillen. ‘We gebruiken alleen maar oplaadbare batterijen, vanaf het begin al.’
Nog een verschil zijn de vrijwilligers. Toen Jetty begon was ze zelf net moeder en draaide ze vooral met andere moeders. ‘En zo pasten we ook makkelijk op elkaars kinderen,’ zegt Jetty. Nu zijn de vrijwilligers die overdag draaien vaak ouder, rond de 50 en 60 jaar oud. In de avond staan er nog wel enkele jonge moeders. ‘Het is nog steeds leuk om te doen, maar het vergrijst wel wat,’ constateert Jetty.
Geen luxe én nog wel van deze tijd
“Wat een luxe, speelgoed lenen”, een uitspraak die wel eens bij Jetty voorbij is gekomen. Bij de speel-o-theek proberen ze dit altijd te tackelen. ‘Het gaat erom dat kinderen eens iets anders hebben, wat je nu niet per se hoeft te kopen. Het stimuleert het spelen,’ begint Jetty, ‘als je je eigen speelgoed hebt en niet iets anders ontdekt als kind, blijf je ermee spelen en vindt je het daarna niet meer leuk genoeg. Kinderen vinden het geweldig, de speel-o-theek.’
Maar is een speel-o-theek nog wel van deze tijd? Jetty denkt even na. ‘Ik denk dat mensen het heel vaak niet zien. Maar als je erbij betrokken bent, dan zie je de meerwaarde er zeker van. Ik zie bijvoorbeeld ook jonge moeders langskomen die vroeger als kind hier speelgoed hebben geleend.’ Ondertussen is Jetty ook oma geworden en komt ze regelmatig bij de Flierefluit om speelgoed te lenen. ‘Ze verheugen zich er op. Dan vragen ze me of ik ook wat nieuws bij de speel-o-theek heb gehaald.’
Er zitten ook zeker positieve dingen aan de speel-o-theek, legt Jetty uit. ‘Tegenwoordig kun je makkelijk online speelgoed kopen, maar je moet het ook weer kwijt thuis. Op Marktplaats is het bijvoorbeeld wel lekker goedkoop, maar alsnog blijf je wel met alles zitten. Hier wissel je het speelgoed gewoon af, dat scheelt ruimte in huis. Daarnaast is het goed voor het kind om te kunnen ontdekken wat ze leuk vinden om mee te spelen, zonder dat het te veel geld kost en ruimte thuis inneemt,’ vervolgt Jetty.
Controleren, educatief en stimuleren
Jetty legt graag uit hoe ze te werk gaan bij de Flierefluit! ‘We controleren altijd of iets compleet wordt teruggebracht. Als je dan een doos Playmobil of Lego hebt, is dat soms wel wat werk. Maar het is belangrijk, want anders wordt het spelen veel minder leuk. Daarnaast zijn sommige kleine onderdelen wel essentieel.’
Ook vindt de Flierefluit het belangrijk dat de ouders mee kunnen doen. ‘Er zijn ook spelletjes voor kinderen vanaf anderhalf jaar. Alleen ga je er wel zelf als ouder bij zitten. Je praat meer over het spelletje en wat het doet. Zo stimuleren we ouders ook om samen met het kind te spelen, dat is toch wel het opstapje,’ legt Jetty uit terwijl ze in de grote map met al het speelgoed bladert.
De vrijwilligers van de Flierefluit proberen ouders erop te attenderen dat de speel-o-theek er is en hoe goed dit is voor zowel kind als ouder. Daarnaast is er ook een nauwe band met de school in Haulerwijk, waar de speel-o-theek is gevestigd. ‘Er is goed en fijn contact met de meesters en juffen, alle groepen hebben ook een abonnement.’ Jetty vertelt dat er soms ook kinderen uit de klas langskomen om speelgoed te halen. ‘Dan mogen ze iets van de juf ophalen en zijn ze helemaal enthousiast, dat is hartstikke leuk om te zien!’
Wat krijg je ervoor terug?
Voor Jetty zijn de behaalde mijlpalen van 10, 20 en 30 jaar wel aardige hoogtepunten. Maar ook blijft het contact met de moeders en kinderen ieder keer leuk. ‘Dat zijn natuurlijk geen grote hoogtepunten, maar wel wat ik er nog steeds zo leuk aan vind.’
Voldoening, waardering en gezelligheid; dat zijn drie dingen die dit werk opleveren voor Jetty. ‘Je komt veel mensen tegen, spreekt met iedereen even. De sfeer hier is erg fijn en het onderlinge contact met de vrijwilligers is ook erg gezellig. Het is een leuke plek om als vrijwilliger aan te schuiven.’
Ooststellingwerf, Haulerwijk, interview, uitgelicht, spotlight
- Aangemaakt op .